Nghề sửa khóa

Tìm hiểu về nghề này, theo chân dân mở khóa trên những con đường, góc phố mới thấy được sự kiên trì ngay từ những ngày đầu đến với nghề.

Mở được một ổ khóa mới lạ, ngoài kinh nghiệm cùng sự am hiểu cấu trúc của từng viên bi trong ổ khóa còn phải có khả năng cảm nhận được về độ chính xác đến từng dm (= 1/10mm).

Nhớ lại buổi ban đầu đến với nghề, anh Trần Văn Thời, một thợ mở ổ khóa chuyên nghiệp trên đường Nguyễn Trãi, quận 1, TP HCM tâm sự: "Khi ấy tôi ra các chợ, lùng sục tất cả những ổ khóa có mặt trên thị trường để mua và đem về nhà nghiên cứu, mở từng cái một cho thành thục".

Mở được từng ổ khóa mới được xem là một khám phá thú vị và cũng là lúc mình cập nhật những cái hay, cái lạ để bổ sung cho công việc của mình.

Có một ổ khóa mới lạ trong tay, những người thợ phải tìm mọi cách để mở. Ban đầu có thể trong vòng vài giờ đồng hồ, từ từ rút ngắn còn vài phút và kế đó chỉ còn vài giây.

Đôi bàn tay thoăn thoắt của Thời rà từng viên bi, chỉ bằng trực giác, sự cảm nhận của mình qua những que sắt mỏng như cây kim băng đang rà lỗ khóa. Chỉ sau vài phút đồng hồ, để tiến hành làm ra sản phẩm, đó chính là chìa khóa.

"Nghề này, có cả khối người theo học, đồ đạc máy móc trong thời gian gần đây hiện đại hơn trước. Cách đây 5-7 năm, phương tiện hành nghề chỉ là bộ kẹp khóa, giũa, vài ba cây kim băng, thanh sắt dẹp để lần những viên bi, xem độ nông, sâu", anh Thời cho biết thêm.

Thời gian gần đây, máy móc hầu như đã thay thế hoàn toàn. Từ bộ đồ nghề nhân bản hàng loạt chìa khóa cho đến những khóa vạn năng, mở được cả những chìa khóa khía của các loại xe Honda từ đơn giản cho đến phức tạp nhất…

Theo giới mở khóa, chỉ khoảng chục năm nữa, với tốc độ phát triển và nhu cầu cần được bảo vệ ngôi nhà an toàn hơn, người dân sẽ còn trang bị những ổ khóa tinh vi như: nhận dạng vân tay, nhận dạng giọng nói…

Hiện nay đã và đang xuất hiện trên thị trường, nhất là những ngôi nhà của các đại gia cổng kín tường cao. Bởi thế công việc cũng không cho phép một người thợ nào có thể ngừng nghỉ, thỏa mãn với chính mình.

Hầu hết với những người thợ "bẻ khóa", đây là nghề được xem là cha truyền con nối. Cũng bởi từ nhận thức không thể đem nghề truyền cho người học có mục đích xấu. Ngoài chuyện mở khóa để kiếm tiền, người thợ mở khóa còn phải có trách nhiệm với chính bản thân mình, những người khách thân quen, khách vãng lai và cũng như với xã hội.

Đơn cử, sau khi khách hàng mở xong khóa cho một chiếc xe, người thợ có thể có ngay trong tay vài chiếc chìa khóa với bản sao y đúc. Từ cái tâm đen tối, và thế là cũng có thể biến người thợ mở khóa mới hành nghề thành một kẻ trộm hoặc cướp, sẽ tác động xấu đến xã hội.

Anh Bùi Minh Toàn mở khóa trên đường Lê Văn Sĩ, quận Tân Bình, TP HCM tâm sự: "Đừng nhìn chúng tôi bằng một ánh mắt sẽ trở thành những người tội phạm, vì với một con dao có thể giúp mọi người trong việc sắt rau, thái thịt phục vụ cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, cũng với con dao đó, có thể biến một con người bình thường nhất trở thành một tên tội phạm".

Chưa thể thống kê hết những người hành nghề này, nhưng theo các chuyên gia có thâm niên cho biết, chỉ với một xe đồ nghề mở khóa có thể kiếm sống nuôi cả gia đình. Gặp những hôm đắt khách, nhất là các cơ quan, xí nghiệp hoặc khách sạn, cần làm trọn một bộ chìa khóa để dự phòng thì xem như là bội thu. Thu nhập bình quân của một người không dưới 3 triệu đồng một tháng. Cuộc sống hiện đại hơn, người dân sử dụng những ổ khóa tinh vi và phức tạp hơn.

Anh Võ Văn Việt (đường Nguyễn Tri Phương, quận 10, TP HCM) cho biết: "Có những lúc muốn bỏ nghề mở khóa để đi học sửa xe Honda, xe hơi nhưng chỉ bỏ được vài tuần là cũng nhớ đến cái giũa, những cây móc lỗ khóa". Và hạnh phúc nhất của những người thợ mở khóa là lúc ổ khóa bật tách sau dăm ba phút thao tác.

Đó cũng là niềm đam mê của bao đời nay của những đại gia đình hành nghề mở khóa. Một cách cuốn hút người đến với nghề nghiệp, say mê theo thú vui riêng để gắn bó với nghề ngoài cuộc sống mưu sinh.

(Theo Công An Nhân Dân)